Translate

Παρασκευή 20 Απριλίου 2012

Στείρα εποχή-. Ζωή μοιρολογίστρα-.


-Μοσχοβολούν οι γειτονιές / βασιλικό κι ασβέστη/παίζουν τον έρωτα κρυφά/ 
στις μά- στις μάντρες τα παιδιά/ Σάββατο βράδυ μ' έμορφο/ ίδιο Χριστός Ανέστη/ κι ένα τραγούδι του Τσιτσάνη/ κλαίει - κλαίει κάπου μακριά-



Το τραγουδούσε ο Στέλιος Καζαντζίδης, με την μεγαλειώδη φωνή του στο δίσκο «Πολιτεία Α’ 1961» πάνω σε μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη. Πενήντα ένα χρόνια μετά, δεν ξέρω κατά πόσο ισχύουν τα συγκεκριμένα λόγια και πόσες είναι οι αυλές που μοσχοβολούν.  Ωστόσο ακόμη διατηρούμε την επαφή μας με τα χωριά μας, όπου ζουν οι γονείς κι οι συγγενείς μας. Έχουμε έτσι τη δυνατότητα να ξεφεύγουμε από τους τσιμεντένιους δρόμους των πόλεων και να περπατούμε ξανά σε μονοπάτια, όπου ανθίζουν πασχαλιές και μαργαρίτες κι ευωδιάζει η χλόη. Εκείνο όμως που σίγουρα ισχύει από το παραπάνω τραγούδι είναι ότι ο χάρος δεν έχεις έλεος κι έρχεται πάντα απρόσκλητος.. για να βγάλεις το συμπέρασμα από το παρακάτω τραγούδι..



 
 Ο Απρίλης σήμερα γράφει στο ημερολόγιο την 20η ημέρα του και συλλογίζομαι αν όντως ισχύει εκείνο το «Σκληρός Απρίλης»   που έγινε και τίτλος  σε δίσκο του Χατζιδάκι!; Βέβαια είχε να κάνει με τον Απρίλη του ’45, αλλά μήπως τα τελευταία χρόνια αυτός ο μήνας, μας δείχνει ένα πρόσωπο σκληρό με τις τραγικές συμπτώσεις του; Ήταν 17 Απριλίου 2011 όταν χάσαμε τον Νίκο Παπάζογλου. Την ίδια μέρα, ένα χρόνο μετά, φεύγει κι ο Δημήτρης Μητροπάνος. Κάθε φορά που ένας καλλιτέχνης ή δημιουργός αποχωρεί από τη ζωή, ουσιαστικά νομίζω πως αποχωρεί μόνο η φυσική του παρουσία. Διότι, στην ουσία ζει ανάμεσα μας με τα έργα του και στην συγκεκριμένη περίπτωση με τα τραγούδια τους. Δεν μπορώ στ’ αλήθεια να κατανοήσω εκείνο το «μείναμε φτωχότεροι». Όλη αυτή η περιουσία κι ο καλλιτεχνικός πλούτος μόνο φτωχότερους δεν μας αφήνουν. Μένει σε μας να αξιοποιήσουμε και τα τραγούδια, και τα λόγια και τις σκέψεις των ανθρώπων που έγραψαν ιστορία και άφησαν το δικό τους στίγμα με τις επιλογές τους, αλλά κυρίως με τη στάση ζωής τους.  




 
Στείρα εποχή-. Ζωή μοιρολογίστρα-. 
 Θα μπορούσε κανείς να γράψει μυθιστόρημα πάνω σ’ αυτή τη σκέψη μου – όπως τολμώ να τ’ αποκαλώ ποιήματα α.σοφίας…  Αλλά καλύτερα εδώ, να παραμείνω σε αυτό ως διαπίστωση. Στείρα η  εποχή  και μόνο ο Όλυμπος ζωγραφίζει μέσα μου από παιδί τη στωικότητα και την ακλόνητη αντοχή σε κάθε καιρό, αιώνες τώρα. Αμά, όλο και πιο συχνά νιώθω ότι ζούμε σε μια στείρα εποχή, που τίποτα δεν μοιάζει να γεννιέται και ν’ ανθοφορεί. Όσο για τη ζωής μας που έγινε μοιρολογίστρα, αν δεν πράξουμε τ’ αυτονόητα σε πολιτικό/κοινωνικό/πολιτιστικό επίπεδο, ε, τότε είμαστε άξιοι της μοίρας μας και κανένας δεν φταίει για την κατάντια που ήδη φτάσαμε, αλλά που θα γίνει ακόμα χειρότερη.. μιας  και η δημοκρατία είναι μια έννοια που έχει νόημα μόνο μέσα στα λεξικά. 



 
Πάντως τώρα που γράφονται αυτές οι αράδες –πρωινό Παρασκευής δώδεκα παρά- πάλι έπιασε βροχή και να σας πω κάτι, μ’ αρέσει! Συνάδει βλέπεται με την εσωτερική σκέψη και ενδοσκόπηση. Οσμίζεται καλύτερα κανείς εκείνο που θα έρθει! Ο Απρίλης μήνας όμως εκτός από θανάτους, καταγράφει και γεννήσεις. Σαν σήμερα και μάλιστα τη βραδιά της Ανάστασης του 1922, γεννήθηκε ένας μεγάλος των ελληνικών γραμμάτων, ο Τάσος Λειβαδίτης. Δεν ξέρω τι να καταθέσω από τον λόγο και το έργο του. Νιώθω αφάνταστα μικρή μπροστά στο μεγαλείο του έργου του. Εξάλλου ψάχνοντας κανείς στο διαδίκτυο θα βρει εκατοντάδες αναφορές στην ποίηση του, αλλά και  το πόσο έχει μαγέψει τις ζωές των ανθρώπων που ταυτίστηκαν με τις δικές του σκέψεις! Καταθέτω μόνο δυο αποφθέγματα του, που πολύ συχνά επικαλούμαι και  πιστεύω ακράδαντα εκφράζουν όλους τους ανθρώπους. 

 -Ω απέραντη νοσταλγία για κάτι που ποτέ δεν ζήσαμε κι όμως αυτό υπήρξε όλη μας η ζωή- 
-Κι όταν δεν πεθαίνει ο ένας για τον άλλον είμαστε κιόλας νεκροί-




Το μόνο καινούργιο που μπορώ να καταθέσω εδώ για τον ποιητή, είναι ό,τι δημοσίευσε στις 6 Απριλίου 2012, η Έρη, κόρη του αγαπημένου μου Γιάννη Ρίτσου στην σελίδα της στο fb και μεταφέρω εδώ με την άδεια της.  Αναφέρει λοιπόν  η Έρη..  "Βρήκα ανάμεσα στην αλληλογραφία του πατέρα μου κάποια γράμματα του Τάσου Λειβαδίτη, σταλμένα το 1971. Ο Ρίτσος με τον Λειβαδίτη είχαν στενή φιλία χρόνια πολλά, απ' την εποχή των εξοριών και των διώξεων και σαν πιο μεγάλος ο Ρίτσος λειτουργούσε ως δάσκαλος απέναντι στον νεαρότερο Τάσο, όπως και απέναντι σε μια σειρά άλλους ταλαντούχους νέους ποιητές της γενιάς εκείνης. Η σχέση αυτή συνεχίστηκε ως το τέλος της ζωής του Τάσου Λειβαδίτη. Αντιγράφω το γράμμα του, (μέσα στο οποίο βρίσκεται ξεκάθαρη η διδασκαλία του δασκάλου του "δουλιεά, δουλειά, δουλειά, γράφεις 20 σελίδες, σκίζεις τις 18, κρατάς τις 2" ) που εστάλη στο Ρίτσο, χωρίς ημερομηνία αλλά από τη σφραγίδα στον φάκελλο φαίνεται πως ήταν τον Αύγουστο του 1971, μετά την επιστροφή του Ρίτσου στη Σάμο, έπειτα από παραμονή στην Αθήνα όπου είχε παρει άδεια να πάει για λόγους υγείας."

"Αγαπημένε μου Γιάννη,
Έφυγες και μου έλειψε ο έλεγχος εκ μέρους σου κι ο πανικός μέσα μου. Μόνο δυο ποιήματα έχω γράψει από τότε κι άλλα δυο που μουτζουρώνω τώρα.
Είναι αλήθεια, όμως, πως κάθομαι κάθε μέρα, σχεδόν, πάνω στα χαρτιά μου -κάτι βγαίνει. Σκεφτόμουν, μάλιστα, πως η έμπνευση, έχει ετούτο εδώ: είναι σαν ένα κουτί σπίρτα, που από τα πενήντα, μόνο τα πέντε ανάβουν μα εσύ δεν ξέρεις ποια. Κι έτσι είσαι υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσης και τα πενήντα, ώσπου να πετύχης το καλό.
Εσύ, έβαλες καμμιά καινούργια σειρά μπροστά; Πολύ θα'θελα κι εγώ να γράψω ένα βιβλίο με μικρά ποιήματα. Ας είναι. Φρόντισε να'ρθης το συντομώτερο γιατί εγώ χωρίς ένα τσεκούρι πάνω απ' το κεφάλι μου, το ρίχνω έξω.
Χαιρέτησέ μου τη γυναίκα σου και την κόρη σου
Σε φιλώ
αξιολάτρευτε δήμιε
Τάσος
Κάθε φορά που κρυώνω ντύνομαι  ποιήματα και τραγούδια αγαπημένα για να ζεσταθώ. Ελάτε να διαλέξουμε παρέα σήμερα, αυτά που θα ζεστάνουν την ψυχή μας για να πάμε λίγο παρακάτω, λίγο παραπάνω! Το πρόγραμμα λέει Παπάζογλου – Μητροπάνος – Λειβαδίτης.  Στην ομάδα της εκπομπής στο fb  https://www.facebook.com/groups/amperidousofia/ περιμένω τις συμμετοχές σας. Συντονιστείτε στην ραδιοφωνική συντροφιά κάθε Παρασκευή με τα «Παραμυθοποιήματα σοφίας» 106.1 fm και μέσα από τη live ακρόαση-> εδώ http://www.cityinternational.gr/home/index.asp